Rynek książki
Niemiecki rynek literatury faktu
Niemiecki rynek literatury faktu w 2024 roku był zdominowany przez klimat polityczny, obejmujący zaostrzone konflikty wojenne i stany kryzysowe, a także szereg ważnych rocznic.
Autorka: Catherine Newmark
Rok 2024 rozpoczął się akcentem w pewnym sensie filozoficznym, bo oczekiwaniem na 300. rocznicę urodzin wielkiego filozofa oświecenia pochodzącego z Królewca, Immanuela Kanta, którą obchodzono w kwietniu (sam kanclerz Olaf Scholz próbował w uroczystym przemówieniu wyzwolić Kanta z rosyjskiego przywłaszczenia): Omri Boehm i Daniel Kehlmann przeprowadzili rozmowę na temat tego bezspornie najważniejszego niemieckiego filozofa w historii, którą wydawnictwo Propyläen opublikowało dla szerszej publiczności w tomie „Der bestirnte Himmel über mir. Ein Gespräch über Kant” /Gwieździste niebo nade mną. Rozmowa o Kancie/. Poza tą pozycją ukazało się mnóstwo innych pożytecznych nowych publikacji wprowadzających do filozofii Kanta. Na przykład brawurowe dzieło Claudii Blöser „Immanuel Kant. Wissenswertes über Leben und Wirken des großen Philosophen” /Immanuel Kant. Co warto wiedzieć na temat życia i twórczości wielkiego filozofa/, które ukazało się nakładem wydawnictwa Reclam, a także wydane przez C.H. Beck jeszcze jesienią 2023 roku niezwykle wartościowe (i łatwe w odbiorze) dzieło Marcusa Willascheka „Kant. Die Revolution des Denkens” /Kant. Rewolucja myślenia/.
Podobnie jak w poprzednich latach znów pojawiły się próby zrozumienia niesłabnącej agresji Rosji, która rzecz jasna znajduje się na celowniku nie ze względu na swoje aspiracje do przywłaszczenia sobie Kanta, lecz Ukrainy. Temat ten podjęli doświadczeni dziennikarze tacy jak Sabine Adler w książce „Was wird aus Russland? Über eine Nation zwischen Krieg und Selbstzerstörung” /Co się stanie z Rosją? O narodzie między wojną a samozagładą/ wydanej przez wydawnictwo Ch. Links, Julian Hansa w „Kinder der Gewalt. Ein Portrait Russlands in fünf Verbrechen” /Dzieci przemocy. Portret Rosji w pięciu zbrodniach/ oraz naukowcy specjalizujący się w temacie Rosji, tacy jak historyk Jörg Baberowski, który na przeszło tysiącu stronach dzieła „Der sterbliche Gott. Macht und Herrschaft im Zarenreich” /Śmiertelny bóg. Władza i rządy w imperium carów/ przedstawił historię i ciągłość tradycji autokratycznych. Dwie ostatnie pozycje ukazały się nakładem wydawnictwa C.H. Beck.
Od początku roku wydawcy szybko i masowo reagowali na szok wywołany masakrą Hamasu dokonaną 7 października 2023 roku, najpierw wprowadzając na rynek nowe wydania klasyków - Jean Améry. „Der neue Antisemitismus” /Nowy antysemityzm/, wydawnictwo Klett-Cotta; Theodor W. Adorno, „Zur Bekämpfung des Antisemitismus heute” /O zwalczaniu antysemityzmu w dzisiejszych czasach/, wydawnictwo Suhrkamp - a następnie szereg aktualnych analiz antysemityzmu - Michael Wolffsohn, „Nie wieder? Schon wieder! Alter und neuer Antisemitismus” /Nigdy więcej? A jednak! Stary i nowy antysemityzm/, wydawnictwo Herder; Michel Friedman, „Judenhass. 7. Oktober 2023” /Nienawiść do Żydów. 7 października 2023 roku/, Berlin Verlag; Philipp Peyman Engel, „Deutsche Lebenslügen. Der Antisemitismus, wieder und immer noch” /Niemieckie życie w kłamstwie. Antysemityzm, znów i wciąż/, wydawnictwo dtv - ale także publikacje na temat konfliktu bliskowschodniego czy historii stosunków niemiecko-izraelskich - Joseph Croitoru: „Die Hamas. Herrschaft über Gaza, Krieg gegen Israel” /Hamas. Kontrolowanie Strefy Gazy, wojna z Izraelem/, wydawnictwo C.H. Beck; Daniel Marwecki, „Absolution? Israel und die deutsche Staatsräson” /Rozgrzeszenie? Izrael i niemiecka racja stanu/, wydawnictwo Wallstein.
Tocząca się od kilku lat powszechna debata na temat tego, czy lewicowo-liberalne środowiska intelektualne i aktywistyczne są jeszcze postępowe czy już destrukcyjne, czyli na temat kultury woke oraz polityki tożsamości, również toczyła się w atmosferze wydarzeń z 7 października oraz zaskakującej dla niektórych osób solidarności Zachodu z Hamasem. Zwięzły esej „After Woke” autorstwa Jensa Balzera opublikowany przez wydawnictwo Matthes & Seitz dokonuje precyzyjnego rozliczenia z zawirowaniami we (własnym) obozie lewicowym i stanowi uzupełnienie rzeczowych, nasyconych empirycznie analiz Yaschy Mounk w książce „Im Zeitalter der Identität. Der Aufstieg einer gefährlichen Idee” /Era tożsamości. Rozwój niebezpiecznej idei/, którą wydało wydawnictwo Klett-Cotta, oraz w „Moralspektakel. Wie die richtige Haltung zum Statussymbol wurde und warum das die Welt nicht besser macht” /Spektakl moralny. W jaki sposób właściwa postawa została symbolem statusu i dlaczego świat nie staje się przez to lepszy/ Philippa Hübla, która ukazała się nakładem wydawnictwa Siedler.
W obliczu wyborów prezydenckich w USA oraz sukcesów odnoszonych przez AfD na terenie Niemiec Wschodnich w połowie roku na rynku książki zaczął dochodzić do głosu coraz większy niepokój o status demokracji. Prawnik Maximilian Steinbeis w wydanej przez wydawnictwo Hanser książce „Die verwundbare Demokratie: Strategien gegen die populistische Übernahme” /Krucha demokracja. Strategie zapobiegające przejęciu władzy przez populistów/ zastanawia się nad kwestią, na ile skutecznie zachodnie demokracje są chronione przed wrogami demokracji; historyczka Eva Kienholz napisała książkę „Eine kurze Geschichte der AfD. Von der Eurokritik zum Remigrationsskandal” /Krótka historia AfD. Od krytyki euro do skandalu remigracyjnego/, którą opublikowało wydawnictwo Rowohlt, a antropogeograf Daniela Mullisa w książce „Der Aufstieg der Rechten in Krisenzeiten. Die Regression der Mitte” /Wzlot prawicy w czasach kryzysu. Regresja centrum/, którą wydało wydawnictwo Reclam, zajmuje się interesującym go tematem zwycięstwa sił prawicowych z punktu widzenia tak zwanego „centrum społeczeństwa”.
Przedmiotem powszechnej debaty były również zjawiska zachodzące w Niemczech Wschodnich, które od lat budzą kontrowersje. Historyczka Christina Morina, która w książce „Tausend Aufbrüche. Die Deutschen und ihre Demokratie seit den 1980er Jahren” /Tysiąc przełomów. Niemcy i ich demokracja od lat 80-tych XX wieku/, wydanej przez wydawnictwo Siedler jeszcze w 2023 roku, porównuje rozumienie demokracji w obu narodach niemieckich, otrzymała w czerwcu Niemiecką Nagrodę Literatury Faktu 2024. Socjolog Steffen Mau stworzył w opublikowanej nakładem wydawnictwa Suhrkamp książce „Ungleich vereint - Warum der Osten anders bleibt” /Zjednoczeni, ale nie równi: O odrębności wschodnich Niemiec/ rzeczową analizę dyskursów na temat Niemiec Wschodnich i panujących tam realiów. Wydawnictwo C.H. Beck opublikowało nie tylko drugi tom monumentalnej biografii Waltera Ulbrichta, którą napisał historyk Ilko-Sascha Kowalczuk, ale także jego drugą książkę „Freiheitsschock. Eine andere Geschichte Ostdeutschlands von 1989 bis heute” /Szok wolności. Inna historia Niemiec Wschodnich od 1989 roku do dziś/, w której autor przedstawił swoje zaangażowane, samokrytyczne, częściowo polemiczne spojrzenie na wschodnioniemieckie tożsamości i sposoby rozumienia samych siebie. Susan Arndt uzupełniła ten obraz w książce „Ich bin ostdeutsch und gegen die AfD. Eine Intervention” /Jestem z Niemiec Wschodnich i przeciwko AfD. Interwencja/, którą opublikowało to samo wydawnictwo, a Annett Gröschner, Peggy Mädler i Wenke Seemann przeprowadziły utrzymaną w humorystyczno-poważnym tonie rozmowę na temat klisz, stereotypów i własnych wspomnień w „Drei ostdeutsche Frauen betrinken sich und gründen den idealen Staat” /Trzy Wschodnie Niemki upijają się i tworzą państwo idealne/, która ukazała się w wydawnictwie Hanser. I wreszcie Uta Bretschneider i Jens Schöne podjęli się rozliczenia wyjątkowo uroczego i niszowego tematu w publikacji „Provinzlust. Erotikshops in Ostdeutschland” /Prowincjonalne żądze. Sklepy erotyczne w Niemczech Wschodnich/, wydanej przez wydawnictwo Ch. Links.
Na niemieckim rynku wydawniczym nigdy nie zabraknie pozycji historycznych poświęconych dyktaturze nazistowskiej, tak więc i w tym roku ukazały się „Das deutsche Alibi. Mythos ‘Stauffenberg-Attentat’ - wie der 20. Juli 1944 verklärt und politisch instrumentalisiert wird” /Niemieckie alibi. Mit ‘zamachu Stauffenberga’ - o gloryfikacji i instrumentalizacji politycznej wydarzeń z 20 lipca 1944 r./, która ukazała się nakładem wydawnictwa Goldmann, oraz wydane przez wydawnictwo C.H. Beck obszerne opracowanie Tatjany Tönsmeyer „Unter deutscher Besatzung. Europa 1939-1945” /Pod niemiecką okupacją. Europa 1939-1945/. Ponadto przeniesienie uwagi na początki dyktatury nazistowskiej pozwoliło połączyć ten temat z obecnymi obawami o kruchość demokracji, jak to miało miejsce na przykład w książce Volkera Ullricha „Schicksalsstunden einer Demokratie. Das aufhaltsame Scheitern der Weimarer Republik” /Fatalne godziny demokracji. Uchronna klęska Republiki Weimarskiej/, którą wydał C.H. Beck, oraz pozycji Jensa Bisky’ego („Die Entscheidung. Deutschland 1929 bis 1934” /Decyzja. Niemcy 1929-1934/, wydanej przez Rowohlt. Nieco poboczny, lecz fascynujący temat zgłębia niedawno zmarły autor Lutz Hachmeister w książce „Hitlers Interviews. Der Diktator und die Journalisten“ /Wywiady Hitlera. Dyktator i dziennikarze/, która ukazała się nakładem wydawnictwa Kiepenheuer & Witsch. Autor dochodzi w niej do wniosku, który pozostaje interesujący również dla współczesności - wywiady z autokratami mają za zadanie nie tyle przekazać opinii publicznej jakiekolwiek konkluzje, ile przynieść dyktatorom korzyści propagandowe.
Zupełnie pozbawione dyktatorskiego charakteru są natomiast autobiografie żyjących polityków, na przykład szeroko wychwalana pozycja „Erinnerungen. Mein Leben in der Politik” /Wspomnienia. Moje życie w polityce/ Wolfganga Schäuble, którą wydał Klett-Cotta; wyczekiwany w wielkim napięciu chwilowy punkt kulminacyjny w świecie literatury faktu w roku 2024 - wspomnienia Angeli Merkel (współautorstwo z Beate Baumann), opublikowane przez wydawnictwo Kiepenheuer & Witsch pod koniec listopada „Freiheit. Erinnerungen 1954-2021” („Wolność. Wspomnienia 1954-2021”, przekład: J. Sarna; E. Skowrońska, wydawnictwo Znak Horyzont). „Mieszanka tkliwych wspomnień z dzieciństwa oraz brak samokrytyki politycznej”, jak napisał o książce Navid Kermani w „Die Zeit”.
A poza tym?
Świętowanie roku 2025 jako roku Thomasa Manna rozpoczęło się już jesienią 2024 roku, co potwierdzają książki „Was gut ist und was böse. Thomas Mann als politischer Aktivist” /Co jest dobrem, a co złem. Thomas Mann jako aktywista polityczny/ Kaia Siny, wydanej przez Propyläen, „Ein tadelloses Glück. Der junge Thomas Mann und der Preis des Erfolgs” /Szczęście bez skazy. Młody Thomas Mann i cena sukcesu/ Heinricha Breloera, która ukazała się nakładem wydawnictwa DVA, oraz „’Man kann die Liebe nicht stärker erleben’. Thomas Mann und Paul Ehrenberg” /Nie da się przeżywać miłości mocniej’. Thomas Mann i Paul Ehrenberg/ Olivera Fischera, którą wydał Rowohlt.
W obliczu zanikającej zdolności do działania pojawiło się wiele interesujących i krytycznych publikacji na temat klimatu: „Verkaufte Zukunft. Warum der Kampf gegen den Klimawandel zu scheitern droht” /Sprzedawana przyszłość. Dlaczego walce ze zmianami klimatu grozi klęska?/ Jensa Beckerta, wydawnictwo Suhrkamp; „Mit Pflanzen die Welt retten. Grüne Lösungen gegen den Klimawandel” /Ratowanie świata za pomocą roślin. Zielone rozwiązania w walce przeciw zmianom klimatu/ Bernharda Kegela, wydawnictwo DuMont; „Klima. Eine Wahrnehmungsgeschichte” /Klimat. Historia postrzegania/ Evy Horn, wydawnictwo Fischer; „Kritik der großen Geste. Anders über gesellschaftliche Transformation nachdenken” /Krytyka wielkiego gestu. Inne podejście do transformacji społecznej/ Armina Nassehi, wydawnictwo C.H. Beck.
Liczne pozycje przybliżały także (wciąż) czytającej publiczności temat szans, zagrożeń oraz po prostu funkcji sztucznej inteligencji, na przykład „Gefühle der Zukunft. Wie wir mit emotionaler KI unser Leben verändern” /Uczucia przyszłości. Jak zmieniamy nasze życie za pomocą emocjonalnej SI/ autorstwa Evy Weber-Guskar, którą wydało wydawnictwo Ullstein.
Ach, no i oczywiście jak zwykle pojawiły się również tematy ponadczasowe i piękne. Mnie na przykład sprawił szczególną radość szereg mistrzowskich esejów - szeroki przekrój tematyczny u Lorenza Engiego – od odczarowania świata aż po fenomen Trumpa w „Die Dramatisierung der Welt. Über Illiberalismus” /Dramatyzacja świata. O illiberalizmie/, wydawnictwo Claudius; dowcipne i kąśliwe rozliczenie Björna Veddera z wiejskim życiem, które czyni człowieka „ordynarnym”: „Das Befinden auf dem Lande. Verortung einer Lebensart” /Samopoczucie na wsi. Lokalizacja stylu życia/, wydawnictwo HarperCollins; stylistycznie błyskotliwa kontynuacja nieustającej fascynacji Martina Scherera drugorzędnymi, w większości zapomnianymi cnotami „Takt. Über Nähe und Distanz im menschlichen Umgang” /Takt. O bliskości i dystansie w interakcjach międzyludzkich/, wydawnictwo Klampen.
Catherine Newmark uzyskała stopień doktorski z filozofii, obecnie pracuje jako dziennikarka kulturalna w Berlinie. Redaguje także literaturę popularnonaukową z zakresu nauk humanistycznych i filozofii dla Deutschlandfunk Kultur oraz prowadzi audycję filozoficzną „Sein und Streit”.
Przekład: Katarzyna Łakomik
Copyright: © 2024 Litrix.de
Od początku roku wydawcy szybko i masowo reagowali na szok wywołany masakrą Hamasu dokonaną 7 października 2023 roku, najpierw wprowadzając na rynek nowe wydania klasyków - Jean Améry. „Der neue Antisemitismus” /Nowy antysemityzm/, wydawnictwo Klett-Cotta; Theodor W. Adorno, „Zur Bekämpfung des Antisemitismus heute” /O zwalczaniu antysemityzmu w dzisiejszych czasach/, wydawnictwo Suhrkamp - a następnie szereg aktualnych analiz antysemityzmu - Michael Wolffsohn, „Nie wieder? Schon wieder! Alter und neuer Antisemitismus” /Nigdy więcej? A jednak! Stary i nowy antysemityzm/, wydawnictwo Herder; Michel Friedman, „Judenhass. 7. Oktober 2023” /Nienawiść do Żydów. 7 października 2023 roku/, Berlin Verlag; Philipp Peyman Engel, „Deutsche Lebenslügen. Der Antisemitismus, wieder und immer noch” /Niemieckie życie w kłamstwie. Antysemityzm, znów i wciąż/, wydawnictwo dtv - ale także publikacje na temat konfliktu bliskowschodniego czy historii stosunków niemiecko-izraelskich - Joseph Croitoru: „Die Hamas. Herrschaft über Gaza, Krieg gegen Israel” /Hamas. Kontrolowanie Strefy Gazy, wojna z Izraelem/, wydawnictwo C.H. Beck; Daniel Marwecki, „Absolution? Israel und die deutsche Staatsräson” /Rozgrzeszenie? Izrael i niemiecka racja stanu/, wydawnictwo Wallstein.
Tocząca się od kilku lat powszechna debata na temat tego, czy lewicowo-liberalne środowiska intelektualne i aktywistyczne są jeszcze postępowe czy już destrukcyjne, czyli na temat kultury woke oraz polityki tożsamości, również toczyła się w atmosferze wydarzeń z 7 października oraz zaskakującej dla niektórych osób solidarności Zachodu z Hamasem. Zwięzły esej „After Woke” autorstwa Jensa Balzera opublikowany przez wydawnictwo Matthes & Seitz dokonuje precyzyjnego rozliczenia z zawirowaniami we (własnym) obozie lewicowym i stanowi uzupełnienie rzeczowych, nasyconych empirycznie analiz Yaschy Mounk w książce „Im Zeitalter der Identität. Der Aufstieg einer gefährlichen Idee” /Era tożsamości. Rozwój niebezpiecznej idei/, którą wydało wydawnictwo Klett-Cotta, oraz w „Moralspektakel. Wie die richtige Haltung zum Statussymbol wurde und warum das die Welt nicht besser macht” /Spektakl moralny. W jaki sposób właściwa postawa została symbolem statusu i dlaczego świat nie staje się przez to lepszy/ Philippa Hübla, która ukazała się nakładem wydawnictwa Siedler.
W obliczu wyborów prezydenckich w USA oraz sukcesów odnoszonych przez AfD na terenie Niemiec Wschodnich w połowie roku na rynku książki zaczął dochodzić do głosu coraz większy niepokój o status demokracji. Prawnik Maximilian Steinbeis w wydanej przez wydawnictwo Hanser książce „Die verwundbare Demokratie: Strategien gegen die populistische Übernahme” /Krucha demokracja. Strategie zapobiegające przejęciu władzy przez populistów/ zastanawia się nad kwestią, na ile skutecznie zachodnie demokracje są chronione przed wrogami demokracji; historyczka Eva Kienholz napisała książkę „Eine kurze Geschichte der AfD. Von der Eurokritik zum Remigrationsskandal” /Krótka historia AfD. Od krytyki euro do skandalu remigracyjnego/, którą opublikowało wydawnictwo Rowohlt, a antropogeograf Daniela Mullisa w książce „Der Aufstieg der Rechten in Krisenzeiten. Die Regression der Mitte” /Wzlot prawicy w czasach kryzysu. Regresja centrum/, którą wydało wydawnictwo Reclam, zajmuje się interesującym go tematem zwycięstwa sił prawicowych z punktu widzenia tak zwanego „centrum społeczeństwa”.
Na niemieckim rynku wydawniczym nigdy nie zabraknie pozycji historycznych poświęconych dyktaturze nazistowskiej, tak więc i w tym roku ukazały się „Das deutsche Alibi. Mythos ‘Stauffenberg-Attentat’ - wie der 20. Juli 1944 verklärt und politisch instrumentalisiert wird” /Niemieckie alibi. Mit ‘zamachu Stauffenberga’ - o gloryfikacji i instrumentalizacji politycznej wydarzeń z 20 lipca 1944 r./, która ukazała się nakładem wydawnictwa Goldmann, oraz wydane przez wydawnictwo C.H. Beck obszerne opracowanie Tatjany Tönsmeyer „Unter deutscher Besatzung. Europa 1939-1945” /Pod niemiecką okupacją. Europa 1939-1945/. Ponadto przeniesienie uwagi na początki dyktatury nazistowskiej pozwoliło połączyć ten temat z obecnymi obawami o kruchość demokracji, jak to miało miejsce na przykład w książce Volkera Ullricha „Schicksalsstunden einer Demokratie. Das aufhaltsame Scheitern der Weimarer Republik” /Fatalne godziny demokracji. Uchronna klęska Republiki Weimarskiej/, którą wydał C.H. Beck, oraz pozycji Jensa Bisky’ego („Die Entscheidung. Deutschland 1929 bis 1934” /Decyzja. Niemcy 1929-1934/, wydanej przez Rowohlt. Nieco poboczny, lecz fascynujący temat zgłębia niedawno zmarły autor Lutz Hachmeister w książce „Hitlers Interviews. Der Diktator und die Journalisten“ /Wywiady Hitlera. Dyktator i dziennikarze/, która ukazała się nakładem wydawnictwa Kiepenheuer & Witsch. Autor dochodzi w niej do wniosku, który pozostaje interesujący również dla współczesności - wywiady z autokratami mają za zadanie nie tyle przekazać opinii publicznej jakiekolwiek konkluzje, ile przynieść dyktatorom korzyści propagandowe.
Zupełnie pozbawione dyktatorskiego charakteru są natomiast autobiografie żyjących polityków, na przykład szeroko wychwalana pozycja „Erinnerungen. Mein Leben in der Politik” /Wspomnienia. Moje życie w polityce/ Wolfganga Schäuble, którą wydał Klett-Cotta; wyczekiwany w wielkim napięciu chwilowy punkt kulminacyjny w świecie literatury faktu w roku 2024 - wspomnienia Angeli Merkel (współautorstwo z Beate Baumann), opublikowane przez wydawnictwo Kiepenheuer & Witsch pod koniec listopada „Freiheit. Erinnerungen 1954-2021” („Wolność. Wspomnienia 1954-2021”, przekład: J. Sarna; E. Skowrońska, wydawnictwo Znak Horyzont). „Mieszanka tkliwych wspomnień z dzieciństwa oraz brak samokrytyki politycznej”, jak napisał o książce Navid Kermani w „Die Zeit”.
Świętowanie roku 2025 jako roku Thomasa Manna rozpoczęło się już jesienią 2024 roku, co potwierdzają książki „Was gut ist und was böse. Thomas Mann als politischer Aktivist” /Co jest dobrem, a co złem. Thomas Mann jako aktywista polityczny/ Kaia Siny, wydanej przez Propyläen, „Ein tadelloses Glück. Der junge Thomas Mann und der Preis des Erfolgs” /Szczęście bez skazy. Młody Thomas Mann i cena sukcesu/ Heinricha Breloera, która ukazała się nakładem wydawnictwa DVA, oraz „’Man kann die Liebe nicht stärker erleben’. Thomas Mann und Paul Ehrenberg” /Nie da się przeżywać miłości mocniej’. Thomas Mann i Paul Ehrenberg/ Olivera Fischera, którą wydał Rowohlt.
W obliczu zanikającej zdolności do działania pojawiło się wiele interesujących i krytycznych publikacji na temat klimatu: „Verkaufte Zukunft. Warum der Kampf gegen den Klimawandel zu scheitern droht” /Sprzedawana przyszłość. Dlaczego walce ze zmianami klimatu grozi klęska?/ Jensa Beckerta, wydawnictwo Suhrkamp; „Mit Pflanzen die Welt retten. Grüne Lösungen gegen den Klimawandel” /Ratowanie świata za pomocą roślin. Zielone rozwiązania w walce przeciw zmianom klimatu/ Bernharda Kegela, wydawnictwo DuMont; „Klima. Eine Wahrnehmungsgeschichte” /Klimat. Historia postrzegania/ Evy Horn, wydawnictwo Fischer; „Kritik der großen Geste. Anders über gesellschaftliche Transformation nachdenken” /Krytyka wielkiego gestu. Inne podejście do transformacji społecznej/ Armina Nassehi, wydawnictwo C.H. Beck.
Liczne pozycje przybliżały także (wciąż) czytającej publiczności temat szans, zagrożeń oraz po prostu funkcji sztucznej inteligencji, na przykład „Gefühle der Zukunft. Wie wir mit emotionaler KI unser Leben verändern” /Uczucia przyszłości. Jak zmieniamy nasze życie za pomocą emocjonalnej SI/ autorstwa Evy Weber-Guskar, którą wydało wydawnictwo Ullstein.
Ach, no i oczywiście jak zwykle pojawiły się również tematy ponadczasowe i piękne. Mnie na przykład sprawił szczególną radość szereg mistrzowskich esejów - szeroki przekrój tematyczny u Lorenza Engiego – od odczarowania świata aż po fenomen Trumpa w „Die Dramatisierung der Welt. Über Illiberalismus” /Dramatyzacja świata. O illiberalizmie/, wydawnictwo Claudius; dowcipne i kąśliwe rozliczenie Björna Veddera z wiejskim życiem, które czyni człowieka „ordynarnym”: „Das Befinden auf dem Lande. Verortung einer Lebensart” /Samopoczucie na wsi. Lokalizacja stylu życia/, wydawnictwo HarperCollins; stylistycznie błyskotliwa kontynuacja nieustającej fascynacji Martina Scherera drugorzędnymi, w większości zapomnianymi cnotami „Takt. Über Nähe und Distanz im menschlichen Umgang” /Takt. O bliskości i dystansie w interakcjach międzyludzkich/, wydawnictwo Klampen.
Catherine Newmark uzyskała stopień doktorski z filozofii, obecnie pracuje jako dziennikarka kulturalna w Berlinie. Redaguje także literaturę popularnonaukową z zakresu nauk humanistycznych i filozofii dla Deutschlandfunk Kultur oraz prowadzi audycję filozoficzną „Sein und Streit”.
Przekład: Katarzyna Łakomik
Copyright: © 2024 Litrix.de